اوّلین مثالی که موضوع بحث ماست، آیه 17 و 18 سوره بقره است: خداوند متعال در این دو آیه چنین میفرماید: «مَثَلُهُمْ کَمَثَلِ الَّذِی اسْتَوْقَدَ نَاراً فَلَمَّا اضاءَتْ ما حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنورِهِمْ وَ تَرَکَهُمْ فِی ظُلُماتٍ لَّایُبْصِرُون صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لَایَرْجِعُونَ».
مَثَل آنان (منافقان) همانند کسی است که آتشی افروخته (تا در بیابان تاریک، راه خود را پیدا کند)؛ ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند (طوفانی میفرستد و) آن را خاموش میکند و در تاریکهای وحشتناکی که چشم کار نمیکند، آنها را رها میسازد، آنها کران، گنگها و کورانند؛ لذا (از راه خطا) باز نمیگردند!
دور نمای بحث
در این آیه سخن از منافقان است که خود را در پس پرده نفاق پنهان ساختهاند؛ امّا سرانجام پرده نفاقشان دریده میشود و آنان رسوا میگردند.
منافقان به انسانی تشبیه شدهاند که تنها در بیابانی تاریک، سرگردان است و میکوشد به روشنی آتشی راه نجات پیدا کند؛ امّا راه به جایی نمییابد و همچنان در سرگردانی و تاریکی بیابان تنها میماند.
مثالهای زیبای قرآن، ج1، ص: 30